SZLAKIEM STANISŁAWA WYSPIAŃSKIEGO

Jest w Krakowie wiele miejsc bezpośrednio związanych z życiem Stanisława Wyspiańskiego. Samych tablic upamiętniających te miejsca jest dziewięć, a mogłoby być ich co najmniej dwa razy tyle. Bowiem opiekunowie przyszłego artysty raz po raz zmieniali mieszkania, a on sam w dojrzałych swych latach kilkakrotnie się przeprowadzał, często też wynajmował pracownie w różnych punktach miasta. O większości z nich wiemy tylko ze wspomnień mu współczesnych lub napomknień w korespondencji artysty i dziś nie sposób dokładnie ustalić - sali czy pokoju, które w pewnym okresie służyły Wyspiańskiemu za miejsce pracy.
Trasa śladami Stanisława Wyspiańskiego ma dwa warianty.
Pierwszy – krótszy – obejmuje swym zasięgiem ścisły obszar Starego Miasta i prezentuje najbardziej reprezentatywne obiekty:
  1. Muzeum Stanisława Wyspiańskiego,
  2. Dom Długosza,
  3. Kościół Franciszkanów,
  4. Kościół Dominikanów,
  5. Teatr Słowackiego,
  6. Kościół Św. Krzyża,
  7. Kościół Paulinów na Skałce,
  8. Muzeum „Rydlówka”.
W tym wariancie trasa może być adresowana przede wszystkim do młodzieży licealnej jako uzupełnienie ścieżki kształcenia w zakresie liceum ogólnokształcącego.
Wariant rozszerzony obejmuje oprócz trasy podstawowej szereg obiektów o pomniejszym znaczeniu, ale nie mniej ciekawych i istotnych dla życia i twórczości artysty. Wariant ten może zostać wykorzystany do pracy ze studentami kierunków humanistycznych oraz osób o szczególnie ukierunkowanych zainteresowaniach. Cała trasa lub jej część mogą równie dobrze stanowić część innego szlaku np. związanego z twórczością Młodej Polski. Wariant rozszerzony obejmuje dodatkowo takie obiekty jak:
  1. Dom Mehoffera (Krupnicza 26),
  2. Pałac Larischa (Bracka 12),
  3. Plac Mariacki 9,
  4. Pałac Sztuki (Plac Szczepański 4),
  5. Izba Przemysłowo-Handlowa (Basztowa),
  6. Akademia Sztuk Pięknych (Plac Matejki),
  7. Dom przy ul. Zacisze 2,
  8. Dom Lekarski (Radziwiłłowska 4),
  9. Dom przy ul. Szlak 23
  10. „Błękitna Pracownia” (Dom przy ul. Krowoderskiej 79).
Przy wariancie podstawowym trasę można zrealizować w ciągu jednego dnia z możliwością rozbicia na część dopołudniową (obiekty w obrębie Starego Miasta) i popołudniową (przejazd do Rydlówki). Powstałą w wyniku takiego rozplanowania przerwę można wykorzystać na czas wolny czy spożycie posiłku. Orientacyjny czas trwania to ok. 5 godzin oraz Rydlówka 1 godzina.
Przy wariancie rozszerzonym trasa może być realizowana w przeciągu 2 dni.
Młodzież licealna wydaje się być najbardziej predestynowanym odbiorcą proponowanego szlaku. Składa się na to kilka czynników. Współczesne kształcenie przewiduje kompleksowe spojrzenie na historię, literaturę, architekturę, a więc szeroko pojętą kulturę i to nie tylko o zasięgu lokalnym, ale i narodowym. Osoba Stanisława Wyspiańskiego to postać szczególna, niezwykła i wszechstronna, która wywarła olbrzymi wpływ na sztukę miasta Krakowa, jak i zostawiła po sobie spuściznę o wielkim znaczeniu dla całego narodu polskiego. Wzbogacając swym dorobkiem także kulturę światową, Stanisław Wyspiański to postać znana w kulturze europejskiej.  
  1. Krupnicza 26 – (Dom Mehoffera ) – dom rodzinny St. Wyspiańskiego
  2. Solskiego posąg Madonny dłuta Franciszka Wyspiańskiego z twarzą matki artysty
  3. Kanonicza 25 - Dom Długosza
  4. Bracka – dawna Szkoła Larischa
  5. Pl. Na Groblach - LO nr 1 (Nowodworskiego)
  6. Kopernika 1 Dom Turysty
  7. Zacisze 2
  8. Westerplatte1
  9. Pl. Matejki - Akademia Sztuk Plastycznych
  10. Poselska
  11. Pl. Mariacki 9
  12. Szlak 23
  13. Krowoderska 79
  14. Siemiradzkiego1
  15. Skałeczna - kościół OO Paulinów na Skałce
  16. Franciszkańska – kościół OO Franciszkanów
  17. Dominikańska - kościół OO Dominikanów
  18. Radziwiłowska 4 – Dom Lekarski
  19. Pl. Św. Ducha – kościół Św.Krzyża
  20. Basztowa – Izba Przemysłowo – Handlowa
  21. Pl. w. Ducha – Teatr im. J. Słowackiego
  22. Kanonicza - Muzeum St. Wyspiańskiego
  23. Szpitalna 21 – Muzeum teatralne im. St. Wyspiańskiego
  24. Pl. Szczepański 4 – Pałac Sztuki
  25. Dom w Węgrzcach
Collegium Nowodworskiego Kościół Św. Anny Collegium Kołłątaja Collegium Maius Collegium Minus Collegium Physicum Collegium Novum Collegium Philologicum Collegium Opolskie Collegium Chemicum Papieska Akademia Teologiczna Papieska Akademia Teologiczna Collegium Broscianum Collegium Iuridicum Arsenał Władysława IV powrót
autorzy:
tekst: mgr Joanna Szlezynger
zdjęcia: Stanisław Świętoń
skład HTML: mgr inż. Grażyna Kruszelnicka i mgr inż. Paweł Kruszelnicki
źródła: Garlicki J., Kossowski J., Ludwikowski L., Kraków Przewodnik, Sport i Turystyka, W-wa 1967
Rożek Michał, Przewodnik po zabytkach i kulturze Krakowa, PWN, W-wa 1997
oraz foldery, mat. informacyjne i promocyjne dot. zabytków Krakowa