„Walka o Morskie Oko w Tatrach 1811-1909” – referat dr. hab. Jerzego M. Roszkowskiego
11 marca odbyło się otwarte zebranie Zakładu Prawa i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego WTiR na którym dr hab. Jerzy M. Roszkowski przedstawił referat na temat Walka o Morskie Oko w Tatrach 1811-1909.
Na tytułowy temat Pan dr hab. Jerzy M. Roszkowski opublikował niedawno monografię:
Link do informacji o publikacji na stronie wydawnictwa: https://fzk.pl/publikacja/1316/
W jej wstępie napisał :
„Spór o Morskie Oko był – z jednej strony – konfliktem granicznym między Węgrami a Galicją, a – z drugiej – między właścicielami sąsiednich dóbr prywatnych, położonych po obu stronach granicy. Szczególnie nabrzmiewał on pod koniec XIX i na początku następnego stulecia, ale został ostatecznie rozstrzygnięty w pierwszej dekadzie XX wieku. Jego zalążek tkwił bowiem w średniowiecznym dokumencie, na który powoływali się po wiekach węgierscy sąsiedzi (…)
Najstarszą, ale jednocześnie fundamentalną, gdyż przedstawiającą szeroki wachlarz polskich argumentów w tym sporze, jest praca Oswalda Balzera, wydana na początku XX stulecia. Balzer jednak szerzej nie zajął się w niej ważną kwestią, mianowicie – przeciwdziałaniem polskich czynników społecznych i osób prywatnych uzurpacyjnym poczynaniom węgierskim, a odegrała ona istotną rolę. Trwający bowiem dwadzieścia lat opór (1882-1902) stawiany początkowo głównie przez Towarzystwo Tatrzańskie, a następnie także przez dwór zakopiański, mobilizujący w tej sprawie coraz szersze kręg polskiej opinii publicznej, udaremniał, na ile było to w ówczesnej sytuacji możliwe, dokonywanie nieodwracalnych zmian w status quo spornego terenu”.