"Direttissima"
Nauka
W zeszłym roku akademickim w ramach zajęć wspinaczkowych na sztucznej ścianie AWF w Krakowie były prowadzone obserwacje naukowe, których efekt stanowi kilka dysertacji. Poniżej zamieszczamy streszczenia kilku z nich:
Autor: Paweł Zieliński
Tytuł pracy: „Znaczenie budowy ciała oraz zdolności motorycznych we wspinaczce sportowej w grupie mężczyzn na poziomie wyszkolenia 5a – 7b RP”
Celem pracy była w próba określenia determinantów somatycznych oraz motorycznych, które mogą mieć wpływ na wynik we wspinaczce sportowej na poziomie wyszkolenia 5a - 7b RP. Badania przeprowadzono na ściance wspinaczkowej przy Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie w 2017 roku. Uczestniczyło w nich 7 mężczyzn w wieku od 20 do 25 lat. Staż zawodniczy badanej grupy kształtował w przedziale od kilku miesięcy do kilku lat. Poziom wspinaczkowy badanej grupy wspinaczy oscylował w granicach od 5a do 7b RP. W badaniach dokonano pomiaru podstawowych cech somatycznych. Przebadano wspinaczy pod kątem potencjału siłowego i wytrzymałościowego oraz gibkości ciała. Zastosowano testy motoryczne, które były stosowane przez autorów innych badań naukowych [Grant i wsp. 1996, Rokowski 2007 i 2012, Ozimek, Rokowski i wsp. 2017, Michailov, Rokowski i wsp. 2017]
Z badań własnych wynika, że w grupie wspinaczy reprezentujących poziom zaawansowani 5a – 7b RP istotnie determinuje skuteczność wspinaczki niski poziom tkanki tłuszczowej, siła palców rąk w specyficznym ułożeniu ręki na chwycie oraz odporność mięśni na zmęczenie mięśni przedramion w skurczu izometrycznym.
Autorka: Tylek Magdalena
Tytuł pracy: „Znaczenie budowy ciała oraz zdolności motorycznych w grupie kobiet uprawiających wspinaczkę sportową na poziomie 4a – 6b+.”
Celem pracy było określenie głównych determinantów somatycznych i motorycznych w grupie kobiet uprawiających wspinaczkę sportową na poziomie wyszkolenia 4a – 6b+ .
Metody badawcze: Badania przeprowadzono na sztucznej ścianie AWF w Krakowie. W badaniach uczestniczyło 7 kobiet uprawiających wspinaczkę sportową na poziomie wyszkolenia 4a-6b+. Zmierzono podstawowe cechy somatyczne, siłę, wytrzymałość oraz gibkość. Zastosowano testy motoryczne, które były stosowane przez autorów innych badań naukowych [Grant i wsp. 1996, Rokowski 2007 i 2012, Ozimek, Rokowski i wsp. 2017, Michailov, Rokowski i wsp. 2017]. Badania własne upoważniają do następujących wniosków: na badanym poziomie wyszkolenia ważnym determinantem skuteczności wspinaczki jest: niski poziom tkanki tłuszczowej a także siła palców rąk w specyficznym ułożeniu ręki na chwycie, siła ramion oraz odporność na zmęczenie mięśni przedramion w skurczu izometrycznym.
Autorka: Roksana Wiercińska
Tytuł pracy: „Wspinaczka jako forma terapii dzieci z autyzmem”
Praca pt. „Wspinaczka jako forma terapii dzieci z autyzmem” stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, czy wspinaczka jest odpowiednią formą terapii dzieci z autyzmem. W celu odpowiedzi na tak postawione pytanie badawcze dokonano przeglądu literatury przedmiotu. Przedstawiono zagadnienie autyzmu co do: definicji, epidemiologii, diagnostyki oraz terapii. Ponadto omówiono właściwości motoryczne oraz psychiczne, które są kształtowane podczas uprawiania wspinaczki. Następnie przedstawiono badania naukowe dotyczące roli wspinaczki w terapii dzieci z autyzmem. W świetle prezentowanych wyników badań można wnioskować, że wspinaczka może być odpowiednią formą terapii dzieci z zaburzeniami ze szerokim spektrum autyzmu. Jednakże powinna stanowić tylko jeden z jej elementów.
Literatura:
Rokowski R., Kontrola wybranych cech budowy ciała, siły i wytrzymałości we wspinaczce sportowej "na trudność"[w:] 100 porad Gór cz.II, 2012
Rokowski R., Tokarz R., Znaczenie zdolności motorycznych o podłożu energetycznym we wspinaczce sportowej w konkurencji na trudność w stylu on-sight, „Antropomotoryka” 2007, 40, s. 81-91.
Grant S, Hynes V, Whittaker A, Aitchison T. 1996. Anthropometric, strength, endurance and flexibility characteristics of elite and recreational climbers. J Sports Sci Sci, 14, 301-309.
Ozimek M., Rokowski R. i wsp. The role physique and endurance in achivementes of elite climbers, „Plos one”, 2017, 1-11
Mihailov M., Rokowski R., Ręgwelski T., Staszkiewicz r., Szyguła Z., L. Brown., Physiological responses during two climbing testes with different hold types, “Internatonal Journal of Sport Sciences and Coaching” 2017, 276-283